Stowarzyszenie "Unia Nadwarciańska"                          Szlakiem tego, co piękne...

Gmina Ostrowite

Ostrowite jest jedną z 8 gmin powiatu słupeckiego i administracyjnie dzieli się na 21 sołectw. Powierzchnia Gminy wynosi 104,4 km2, co plasuje ją na czwartym miejscu w powiecie słupeckim. Sieć osadniczą tworzy 43 wsi, a gminę zamieszkuje około 5.300 mieszkańców, ze średnią gęstością zaludnienia 50,7 osób/km2. Siedzibą władz Gminy jest duża wieś Ostrowite.

Gmina Ostrowite leży na Wysoczyźnie Gnieźnieńskiej, w północnej części powiatu słupeckiego. Od wschodu graniczy z gminą Kleczew, od południowego wschodu z gminą Kazimierz Biskupi, od południa z Słupcą, a od strony zachodniej z Powidzem.

Jest gminą typowo rolniczą – użytki rolne stanowią 80% jej powierzchni. Nie ma tu autostrad, gwarnych ulic, fabryk, supermarketów ani innych hałaśliwych wytworów współczesnej cywilizacji. Wiele wsi (m.in. Giewartów, Kosewo, Naprusewo) uzyskało status miejscowości o korzystnych właściwościach klimatycznych i walorach krajobrazowych. Nic więc dziwnego, że przyjeżdża tu coraz więcej turystów, że powstają nad jeziorami domki letniskowe i pola biwakowe. Można tu doskonale wypocząć, odprężyć się uprawiając turystykę pieszą i rowerową, jazdę konną, a także pływać, korzystać z kąpieli, opalać się, wędkować – po prostu przyjemnie spędzać czas.

Amatorzy fotografowania i miłośnicy przyrody mają tu możliwość obserwowania natury w całej krasie, gdyż znajdują się tu przyrodnicze obszary chronione: Powidzki Park Krajobrazowy i Powidzko – Bieniszewski Obszar Chronionego Krajobrazu.

Przyszłość gminy Ostrowite należy nadal wiązać z rozwojem rolnictwa i jego otoczenia, jak również rozwojem turystyki. Gmina posiada doskonałe walory przyrodniczo-rekreacyjne, co predestynuje ją do rozwoju usług, związanych z aktywnym wypoczynkiem. Położenie obok, ale niedaleko ważnych dróg krajowych, pozwala z jednej strony na zapewnienie wypoczynku gościom, z drugiej strony pozwala na łatwy dojazd.

Co warto zwiedzić ?

Wieś Ostrowite nie obfituje w zabytki. Do nielicznych świadectw historii tych okolic należą pozostałości zespołu dworskiego, obora, murowana stodoła oraz park. Najstarszą, zachowaną do dziś budowlą zamieszkałą jest karczma.

Pozostałości kultury materialnej znajdziemy np. w Sierniczu Wielkim i Skrzynce Małej, które jeszcze w 1887 roku stanowiły całość jako bardzo dobrze prosperujący majątek ziemski. Dla tych, którzy interesują się historią, cenną informacją będzie to, iż pierwsza wzmianka o Sierniczu jako wsi szlacheckiej pojawiła się w XVI w. Ostatnimi polskimi właścicielami Siernicza Wielkiego była rodzina Wyganowskich herbu Łodzia. W latach 80. po śmierci dziedzica Wyganowskiego, dobra przeszły w posiadanie rodziny Bosaków, a w początkach XX w. ich właścicielem – ostatnim – stał się Adam Iwańczyk. W 1945 r. folwark uległ rozparcelowaniu. Dziś możemy obejrzeć pozostałości zespołu dworskiego pośród parku z XIX w.

Po I wojnie światowej w Ostrowitem pobudowano „organistówkę” – Dom Parafialny, którego działalność miała wpłynąć na rozwój kultury i oświaty w okolicy. Odbywały się tu także przedstawienia teatralne, bale i zabawy taneczne.

W latach 1918-39 nastąpił szybki rozwój budownictwa. Wówczas stawiano już domy z cegły, kryte blachą.

Oryginalnym zabytkiem Ostrowitego jest metalowa wieża, pozostałość z lat 30. Pełniła ona funkcję „latarni morskiej” dla lotników.

Wędrując po okolicach Ostrowitego możemy znaleźć jeszcze kilka innych ciekawych obiektów: w Naprusewie np. w parku wznosi się dwór z ok. 1890 r.

W Jarotkach, oprócz parku dworskiego z II poł. XIX w., znajduje się cmentarzysko całopalne z kultury łużyckiej, objęte strefa obserwacji archeologicznej.

Kąpiel z kolei to wieś, której wizytówką są: młyn gospodarczy z pocz. XX w. oraz karczma z wozownią.

Zespoły pałacowe znajdują się ponadto w Kosewie, Mieczownicy oraz Giewartowie-Holendrach.

Na dłużej warto zatrzymać się w Giewartowie, nie tylko ze względu na jego malownicze położenie nad jeziorem. Stoi tu bowiem piękny zespół pałacowy z poł. XIX w. wraz z parkiem, murowana kaplica p.w. św. Rocha z 1811 r., klasycystyczna, empirowa (wewnątrz ołtarz z 1811 r. wraz z obrazami z końca XVIII i początku XIX w.) oraz kościół parafialny p.w. Podwyższenia Krzyża Św., powstały w latach 1907-13. Pod kaplicą znajdują się grobowce. Natomiast w kościele, który zdobią witraże w stylu Młodej Polski, najbardziej godna uwagi jest osiemnastowieczna rzeźba oraz ludowy krucyfiks.

Mieczownica chlubi się historią sięgającą czasów średniowiecza. Związana jest też z ważnymi momentami powstania styczniowego, które tu właśnie się rozgrywały. Od dziesiątków lat Mieczownica kojarzy się przede wszystkim z końmi. Początek znakomitej hodowli koni wierzchowych dał w 1894 r. Janusz Chrzanowski, sprowadzając tu wszystkie klacze czystej krwi arabskiej. Dziś stadnina w Mieczownicy sprzedaje konie na eksport, zaopatruje kluby jeździeckie i prowadzi własną sekcję jeździecką. Otoczony parkiem pałac, w którym mieści się administracja Stadniny, to piękny starannie utrzymany, osiemnastowieczny zabytek architektury.