Gmina wiejska w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim. W 2014 r. gminę zamieszkiwało 2278 osób, jest to najmniejsza pod względem ludności gmina województwa wielkopolskiego. Obszar jaki zajmuje to 80,15 km², w tym użytki rolne 28%, użytki leśne 47%.
Prawie połowę powierzchni gminy zajmują lasy wchodzące w skład Powidzkiego Parku Krajobrazowego, przez które przebiega sieć szlaków rowerowych i szlak pieszy Skorzęcin–Marcewo. Nad brzegiem Jeziora Powidzkiego znajduje się kilka ośrodków wypoczynkowych z kąpieliskami.
Historia lotnictwa
Kilka lat po drugiej wojnie światowej w okolicy Powidza Rosjanie zbudowali duże lotnisko strategiczne. Które mogło być wykorzystywane przez największe samoloty, będące na wyposażeniu ich wojska.
W drugiej połowie lat 50-tych XX wieku garnizon został przekazany Wojsku Polskiemu. 4 lipca 1957 r. przebazował się tutaj z Modlina 7. pułk lotnictwa bombowego, używający samoloty bombowe Ił-28. Samoloty te, po raz pierwszy w Polsce, zostały zademonstrowane w czasie pokazów na lotnisku Okęcie w Warszawie dnia 20 lipca 1952 r. Oprócz podstawowej wersji bombowej Ił-28, na uzbrojeniu znalazła się także wersja Ił-28R (do działań rozpoznawczych) oraz Sił-28 (służący do szkolenia młodych pilotów).
Od końca lat 60-tych nastąpiły reorganizacje, w wyniku których w 1968 r. rozwiązano 33. plb, a sprzęt i ludzie zostali wcieleni do 7. Brygady Lotnictwa Bombowego. W 1973 r. 7. BLB została przemianowana na 7. Brygadę Lotnictwa Rozpoznania Operacyjnego, by w 1976 r. ponownie zmienić nazwę na 7. Brygadę Lotnictwa Bombowo-Rozpoznawczego. 30 grudnia 1977 r. zakończono szkolenia lotnicze na samolotach Ił-28. Nieco wcześniej, 26 kwietnia 1974 r., w Powidzu wylądowało sześć nowoczesnych samolotów Su-20 o zmiennej geometrii skrzydeł, które na prawie ćwierć wieku związały swą obecność z bazą (Powidz był jedynym miejscem stacjonowania samolotów tego typu w Polsce). W latach 70-tych jednostka powidzka otrzymała od ZSRR 27 sztuk Su-20. Samoloty regularnie brały udział w wielu ćwiczeniach Wojska Polskiego i wojsk Układu Warszawskiego, lądowały na autostradzie pod Wrześnią oraz na DOL Kliniska. Pożegnano je pod koniec lutego 1997 r., podczas ostatniego lotu Su-20 w Polsce. Dekadę po przylocie pierwszych samolotów ze zmienną geometrią, na lotnisko w Powidzu dostarczono pierwszych kilka sztuk jeszcze nowocześniejszych samolotów Su-22, które okrzyknięto wtedy “supertechniką”, m.in. dzięki posiadaniu przez nie maszyny cyfrowej, umożliwiającej, np. automatyczny lot po zaprogramowanej wcześniej trasie. Jednostka miała wtedy 3 eskadry lotnicze (dwie latające na Su-20 oraz jedną, latającą na Su-22). Posiadanie samolotów naddźwiękowych skutkowało dostosowaniem lotniska do eksploatacji nowych typów statków powietrznych. Wyremontowano m.in. drogi startowe, drogi kołowania, strefy rozśrodkowania (zbudowano schronohangary, dzięki którym samoloty były chronione), centralną płaszczyznę postoju, składy paliw i uzbrojenia. Powidz był, jest i najprawdopodobniej będzie w przyszłości największą wojskową bazą lotniczą w Polsce. Od 1991 r. do 7. pułku zaczęły regularnie przybywać delegacje wojskowe państw zachodnich, którym prezentowano słynny manewr “Wyjście spod uderzenia”, czyli start samolotów Su, przy wykorzystaniu dwóch pasów startowych oraz drogi kołowania (w obu kierunkach naraz). Elementem pokazu były również ataki na lotnisko oraz różne metody lądowania (w tym z wypuszczeniem spadochronu hamującego tuż przed przyziemieniem).
W 1997 r. odbyły się pierwsze polsko-amerykańskie ćwiczenia lotnicze “Orli Szpon”, podczas których w Powidzu stacjonowały takie samoloty, jak: F-16, F-15 i C-130. W 1999 r. rozwiązano 7. plbr., a na jego miejsce powołano 21. Bazę Lotniczą oraz 6. i 7. eskadrę lotnictwa taktycznego. Rok 2006 był przełomowy dla 6. elt. Jednostka przewidziana wcześniej do przeszkolenia na nowy samolot wielozadaniowy została przeniesiona na stałe na lotnisko Poznań-Krzesiny i rozpoczęła eksploatację samolotów F-16. W Powidzu pozostała 7. eskadra. Szkolenie na samolotach Su-22 trwało do 5 lutego 2008 r., kiedy to ostatecznie pożegnano samoloty Su i przebazowano je do Świdwina. 7. elt po krótkim pobycie na lotnisku w Świdwinie została rozwiązana. 19.04.2001 r. 21. BLot. przemianowano na 33. Bazę Lotniczą, której głównym zadaniem było przygotowanie sił i środków do przyjęcia nowego w Polsce samolotu transportowego – C-130E Hercules. W wyniku kolejnych zmian reorganizacyjnych WP, 33. Bazę Lotniczą przemianowano z dniem 1.07.2010 r. na 33. Bazę Lotnictwa Transportowego. Tym samym powstała jednostka, w której struktury weszły eskadry samolotów C-130E Hercules, M-28 Bryza, eskadra działań specjalnych na śmigłowcach Mi-17 i grupa ratownictwa lotniczego ze śmigłowcami PZL W-3 Sokół. Lotnisko zmieniło całkowicie swój wizerunek z bombowo-uderzeniowego na transportowo-śmigłowcowy. Dziś 33. Baza Lotnictwa Transportowego jest oddziałem lotniczym szczebla taktycznego, przeznaczonym do realizacji zadań transportowych, desantowych, specjalnych i misji humanitarnych. Dzięki inwestycjom, związanym ze zmianą charakteru lotnictwa w Powidzu, jest to obecnie największa i najnowocześniejsza baza lotnicza Sił Zbrojnych RP. Samoloty C-130E Hercules wykonują stąd zadania, docierając na wszystkie kontynenty. Najdalszym wykonanym z niej lotem był udział powidzkiej maszyny w ćwiczeniu lotnictwa USA Red Flag na Alasce.
Zabytki
